کودکان خوانندگان بسیار شجاعی هستند که حتی با کتابهای دشوار هم بهراحتی ارتباط برقرار میکنند
مک بارنت یکی از نویسندگان برجسته داستانهای کودکان است. کتابهای او بیش از یک میلیون نسخه در آمریکا به فروش رفتهاند و تاکنون جایزههای متعددی از جمله Boston Globe-Horn را برای او به ارمغان آورده اند.
آخرین کتاب او «داستان لئو»، ماجرای پسری مهربان است به نام لئو. هیچ کس نمیتواند او را ببیند. اگرچه لئو دوست دارد با اطرافیانش ارتباط برقرار کند اما همه از او میترسند. لئو به شهر میرود تا دوست پیدا کند…
«داستان لئو» توسط کیوان عبیدی آشتیانی ترجمه شده و به تازگی از سوی کتاب طوطی (بخش کودک و نوجوان انتشارات فاطمی) منتشر شده است. این کتاب برای کودکان بالای ۴ سال مناسب است.
قبل از هرچیز به ما بگو که «مک بارنت» چطور زندگی کرده و بزرگ شده است؟
من در شهرکی در کالیفرنیا بزرگ شدم. مادرم کتابهای تصویری زیادی برایم میخرید و میخواست که حتما یک کتابخانه داشته باشیم؛ هرچند پول چندانی نداشتیم و کتابها را عمدتاً از حراجیهای دستدومی میخریدیم. در واقع من این گونه بزرگ شدم، با خواندن کتابهای تصویری درخشانی که از دو نسل قبل از من شروع شده بود. در واقع من خیلی خوششانس بودم، چون اواسط دهه چهل میلادی تا دهه هفتاد، دوره اوج کتابهای تصویری و همچنین رمانهای کودک در امریکا بود.
در آن سالها، کدام نویسندگان الهامبخش تو بودهاند؟
خوب به یاد دارم! یک روز مادرم زودتر از معمول به مدرسهام آمد و با هم به کتاب فروشی معروفی در سانفرانسیسکو رفتیم. اصلاً نمیدانستم چرا باید به کتابفروشی برویم. مادرم ساعتهای طولانی کار میکرد و ما معمولاً بلافاصله پس از مدرسه به خانه میرفتیم. اما آن روز از کتابفروشی سر در آورده بودیم. ناگهان «اد امبرلی» وارد کتابفروشی شد. او نویسنده موردعلاقهام بود و البته هنوز هم عاشق کارهایش هستم. او را خوب به یاد دارم، ریش بسیار انبوهی داشت، من هرگز چنین ریشی ندیده بودم؛ و من همانجا تصمیم گرفتم شغلی را انتخاب کنم که بتوانم ریشی مثل او داشته باشم؛ در واقع میخواستم مثل او باشم!
از آخرین کتابی که نوشتی، «داستان لئو» بگو
«داستان لئو» کتاب تصویری است. لئو، داستان دوستی و صداقت است. لئو دیده نمیشود و حضورش و حتی ابراز دوستیاش خانواده تازهوارد را میترساند اما فضای داستان به هیچ وجه ترسناک نیست. لئو پسری مهربان و دوستداشتنی است و از همان چند سطر اول بهراحتی با کودکان دوست میشود.
در این روزها که تکنولوژی بر تمام ابعاد زندگی تأثیر گذاشته، چگونه کودکان را به خواندن کتاب ترغیب می کنی؟
هرچند تکنولوژی اثرات عمیقی بر سبک زندگی همه ما و حتی کودکان داشته است، اما من باور دارم که هنوز هم میتوان کودکان را با کتابهای خوب به هیجان آورد. به نظر من هنوز هم برای کودکان، کتابهای چاپی از نسخههای الکترونیکی جذابتر هستند. تجربه کودکان از لمس کتاب، ورق زدن و مشاهده تصاویر کتاب روی کاغذ، باورنکردنی است. من کودکان را خوانندگان بسیار شجاعی میدانم که به خوبی میتوانند حتی با کتابهای دشوار هم ارتباط برقرار کنند و از آن لذت ببرند. از نظر من، کودکان بهترین خوانندگان هستند و بهراحتی داستانها و حوادث هر کتاب را در ذهنشان تصویر میکنند و آن را تجربهای از آنِ خود میدانند. کودکان بهخوبی با شخصیتهای خیالی دوست میشوند، حتی بهتر از بزرگسالان و به همین دلیل هم من نوشتن برای بچهها را بیشتر دوست دارم.
باور داری که کتابهای تصویری، هنوز هم تأثیرگذار هستند؟
چندسال پیش در روزنامه نیویورک تایمز مقالهای چاپ شد مبنی بر اینکه عمر کتابهای تصویری به سر آمده است. من کاملاً با این نظر مخالفم. کتابهای تصویری هرگز نخواهند مرد. از نظر من، خواندن فرآیندی جادویی است و کتابهای تصویری خوب، اصلاً خودِ جادو هستند.
Mac Barnett reads to kids at the Kroc Center in Suisun City, Saturday. (Aaron Rosenblatt/Daily Republic)