✅ تو یک جهانگردی
نویسنده: شهرزاد شهرجردی
تصویرگر: غزل فتحالهی
ناشر: فاطمی (کتاب طوطی)
۳۲ صفحه
۲۵۰۰۰ تومان
گروه سنی: کودکان سالهای اول دبستان
کاربرد: ایجاد احساس مسئولیت و همدلی نسبت به دیگران، آشنایی با وضعیت مهاجران
چگونه میتوان در یک کتاب ۳۲ صفحهای برای کودکان سالهای اول دبستان دربارهی سختترین اتفاقهای زندگی گفت؟ شاید بتوان کتاب تو یک جهانگردی نوشتهی شهرزاد شهرجردی و تصویرگری غزل فتحالهی را یک پاسخ پیشنهادی خیلی خوب دانست.
ما سالهاست که هر روز دربارهی سوریه، یمن و هزاران پناهجوی سرگردان از سراسر جهان میخوانیم و میشنویم و میبینیم. یک بار جسد آیلان بر ساحلی در یونان پیدا میشود و روزی دیگر کودکی دیگر در ساحلی دیگر. روزی خبر جدا شدن صدها کودک پناهجو در آمریکا از مادرانشان را میخوانیم و هر روز در صفهای طولانی آوارگان، در قایقهای پناهجویان و در میان پشت مرزماندگان کودکان را میبینیم.
حالا در این کتاب داستانی دربارهی پناهجویان و مهاجران میخوانیم و با مسیری آشنا میشویم که از ترس مرگ با پناه بردن به ترک کردن آغاز میشود، داستانی که برای کودکان نوشته شده است. اما چگونه میتوان این همه دشواری و اندوه را برای کودک بازگو کرد؟
شاید پاسخ همان شیوهای است که نویسنده و تصویرگر این کتاب انتخاب کردهاند، دو داستان در یک کتاب. داستانی که از رویا میگوید و داستانی که از واقعیت تلخ. رویا و آرزویی که تصویرگر برای کودک خلق کرده است و کلماتی که این سفر را روایت میکنند در برابر خانهای که ویران میشود، پدر و مادری از دست میروند و برادر و خواهری که راهی جز رفتن ندارند. برادر بزرگتر برای آسانتر کردن و قابل تحملتر کردن فاجعه برای خواهرش رویایی میآفریند، رویای جهانگردی، رویای سفر، رویای دیدن جهان، رویای نجات، رویای آرامش، رویای تجربهی اتفاقهای بهتر و ماجرا اینچنین و با این رویا آغاز میشود، رویا به اضافهی چند وسیلهی کوچک و البته یک کتاب. کودک با رویا و وسیلههایش همراه برادر و همسفرهایش، از کوهها میگذرد، گرسنه و تشنه میشود، از سرما میلرزد، از دریا عبور میکند و قایقشان در آب میافتد و در تمام مدت در نقش یک جهانگرد به دنبال کشف کردن و دیدن است.
حتی وقتی برادر مستاصل میشود، کم میآورد و خسته میشود، خواهر است که او را دلداری میدهد. روایتی در متن و تصاویری مبتنی بر واقعیت، تلفیقی است که این کتاب را متفاوت کرده است. این کتاب میتواند هر کودکی را با زندگی دیگران در گوشه و کنار جهان آشنا کند و برای کودکان مهاجر و آواره رویایی بیافریند. روایتی تلخ که شاید ما را یاد فیلم زندگی زیباست ساختهی روبرتو بنینی بیاندازد، اما باز هم ایمان ما را به معجزه رویا و تخیل بیشتر میکند، به ممکن کردن ناممکنها که یکی از کارکردهای داستان است.